Bernë, 14 tetor -Zvicra ka statusin e vëzhguesit në Këshillin e Sigurimit të OKB-së që nga 1 tetori 2022. Çfarë do të thotë kjo dhe si po shkon puna përgatitore për vendin e Zvicrës si anëtare jo e përhershme e Këshillit në dy vitet e ardhshme? Kështu shpjegon në një intervistë ambasadori Thomas Gürber, kreu i ri i departamentit të OKB-së në DFAE/EDA, njofton gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch duke ju referuar burimeve nga Ministria e Puneve te Jashtme Helevetike
Më 9 qershor 2022, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së zgjodhi Zvicrën me 187 vota anëtare jo të përhershme të Këshillit të Sigurimit të OKB-së për vitet 2023-2024. Rezultati është dëshmi e besimit të komunitetit ndërkombëtar në Zvicër.
Z. Gürber, si synon Zvicra ta përmbushë këtë besim në Këshillin e Sigurimit të OKB-së?
Ne e vlerësojmë shumë besimin që na është dhënë. Dhe ne do të bëjmë gjithçka në fuqinë tonë për të përmbushur atë. Në të njëjtën kohë, ne kemi respekt edhe për detyrën që kemi përpara, pasi të gjithë jemi përballur me kriza të mëdha që po vazhdojnë në të njëjtën kohë: pasojat e Covid-19, lufta në Ukrainë, apo mungesa e ushqimit dhe energjisë. Ata sfidojnë komunitetin ndërkombëtar dhe multilateralizmin dhe nuk ndalen në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Këshilli është një pasqyrim i situatës aktuale politike globale të polarizuar. Kjo është arsyeja pse ne do të punojmë për të siguruar që anëtarët e Këshillit të punojnë së bashku në mënyrë që Këshilli i Sigurimit të mbetet në gjendje të veprojë edhe në këto kohë të vështira. Bashkëpunimi dhe dialogu janë kaq thelbësore për angazhimin tonë, sepse një aktor i vetëm nuk mund ta ndryshojë botën i vetëm.
Ne do të inkurajojmë bashkëpunimin ndërmjet anëtarëve të Këshillit për të siguruar që Këshilli i Sigurimit të mbetet në gjendje të veprojë në këto kohë të vështira.
Ambasadori Thomas Gürber, kreu i departamentit të OKB-së
Zvicra dëshiron të marrë përgjegjësinë dhe të përfshihet në të gjithë spektrin gjeografik dhe tematik të Këshillit të Sigurimit. Qëllimi kryesor i kartës së OKB-së është në krye: të japë një kontribut për një rend botëror paqësor, të sigurt dhe të bazuar në rregulla. Ky synim përkon me Kushtetutën Federale. E drejta ndërkombëtare, tradita jonë humanitare dhe sundimi i ligjit mbeten qendrore për ne. Nisur nga kjo, ne do t’i paraqesim qëndrimet tona në Këshill dhe do të marrim parasysh moton tonë të kandidaturës « Një plus për paqen ».
Çfarë do të thotë statusi i vëzhguesit të Zvicrës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së?
Statusi i vëzhguesit i jep Zvicrës mundësinë për të marrë pjesë në mbledhjet e Këshillit të Sigurimit të OKB-së nga 1 tetori deri në fillimin e selisë së saj më 1 janar 2023 – edhe pse pa të drejtë vote. Ky status është një mundësi e shkëlqyer për përgatitjet tona. Nga njëra anë, mund të kemi një ide për numrin aktual, kohëzgjatjen dhe intensitetin e mbledhjeve të Këshillit; nga ana tjetër, ne mund të vëzhgojmë dinamikën ndërmjet anëtarëve të këshillit dhe të rregullojmë metodat tona të punës në përputhje me rrethanat.
Është serioze në tre muaj. Si po përgatitet FDFA për selinë e saj nga 1 janari 2023?
Përgatitjet për ulësen në Këshillin e Sigurimit kanë nisur prej disa vitesh – në fakt që nga viti 2011, kur Këshilli Federal miratoi kandidaturën e Zvicrës për Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Përgatitjet gjatë kandidimit, ku Parlamenti ishte i përfshirë rregullisht, dhanë rezultat. Rezultati i zgjedhjes së Zvicrës në Këshill është mbresëlënës: që kur Zvicra u anëtarësua në OKB në vitin 2002, asnjë vend në grupin rajonal të Evropës Perëndimore dhe vendeve të tjera nuk është zgjedhur me një rezultat më të mirë.
Këshilli Federal përcaktoi proceset e koordinimit dhe vendimmarrjes brenda administratës federale në fund të vitit 2021. Ato bazohen në struktura të krijuara.
Ambasadori Thomas Gürber, kreu i departamentit të OKB-së
Këshilli Federal përcaktoi proceset e koordinimit dhe vendimmarrjes brenda administratës federale në fund të vitit 2021. Ato bazohen në struktura të themeluara mirë që kanë qenë pjesë e punës së përditshme në organe të tjera të OKB-së si Këshilli i të Drejtave të Njeriut prej vitesh. Në konsultim me Parlamentin, Këshilli Federal përcaktoi gjithashtu se si Parlamenti do të vazhdonte të përfshihej gjatë mandatit. Tani jemi në fazën përfundimtare të përgatitjes. Ne do të shqyrtojmë dhe rregullojmë proceset si pjesë e statusit të vëzhguesit në mënyrë që Zvicra të jetë e përgatitur në mënyrë optimale për takimin e parë të Këshillit të Sigurimit në janar 2023.
Ju morët departamentin e OKB-së këtë verë në një kohë krize. Si e përjetoni këtë kohë – edhe në lidhje me Këshillin e Sigurimit të OKB-së?
Lufta në Ukrainë në fqinjësinë tonë të afërt evropiane dhe vuajtjet që ajo shkakton më preku thellë kur mora detyrën. Por edhe përtej Evropës, ne kemi qenë në gjendje të ndjekim vitet e fundit sesi tendencat autokratike dhe luftërat janë rritur në mënyrë të vazhdueshme në shumë rajone të botës. Si një vend i rrjetëzuar globalisht, Zvicra ka pasur gjithmonë një interes eminent për stabilitetin, sigurinë, paqen dhe përparësinë e ligjit mbi fuqinë e më të fortëve. Unë e konsideroj një mundësi unike faktin që ne mund t’i sjellim këto interesa në Këshillin e Sigurimit të OKB-së nga viti i ardhshëm.
Unë e konsideroj një mundësi unike që ne do të jemi në gjendje t’i paraqesim interesat tona në Këshillin e Sigurimit të OKB-së nga viti i ardhshëm.
Ambasadori Thomas Gürber, kreu i departamentit të OKB-së
Partnerët e mi diplomatikë nga vendet e tjera theksojnë se Zvicra është e paracaktuar për një rol në Këshillin e Sigurimit për shkak të përvojës historike, kulturës politike dhe traditës humanitare. Jam dakord me kënaqësi. Por unë e mora postin tim të ri mbi të gjitha me bindjen se Zvicra ka profilin, mjetet dhe përvojën e pasur që ne mund t’i përdorim për të dhënë një kontribut efektiv në këtë organ qendror të OKB-së dhe për të dhënë një kontribut konkret për zgjidhjet e paqes. Është kjo perspektivë që motivon ekipin tim dhe mua çdo ditë.
Prioritetet e Zvicrës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së
Më 31 gusht, Këshilli Federal miratoi përfundimisht prioritetet e Zvicrës për vendin e saj në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Ato janë si më poshtë:
Promovoni paqen e qëndrueshme
mbrojnë civilët
të forcojë efikasitetin
trajtuar sigurinë klimatike
Prioritetet rrjedhin nga strategjia e politikës së jashtme të Zvicrës dhe tradita e saj humanitare. Me këto prioritete, Zvicra mund të japë një kontribut për një botë më paqësore dhe më stabile – qëllimi përfundimtar që është sanksionuar në Kartën e OKB-së dhe Kushtetutën Federale të Zvicrës.