Berne, 22 shkurt -Ka gjithnjë e më pak serbë që jetojnë në Kosovë – dhe në Serbi gjithashtu (In Kosovo leben immer weniger Serben – in Serbien), eshte ky titulli ne numrin e sotem te gazetes prestigjioze te Zvicres Neue Zürcher Zeitung (NZZ) e cila ju ka referuar nje studimi evropian (Qendra Hulumtuese e Iniciativës Evropiane për Stabilitet – ESI), shkruan gazeta zvicerane Le Canton27.ch
Beogradi akuzon Prishtinën se po përdor ngacmime për të dëbuar pakicën serbe nga vendi. Në fakt, popullsia serbe po zvogëlohet ndjeshëm. Arsyet për këtë janë komplekse, shkruan ne vazhdim Neue Zürcher Zeitung.
ESI: Sot ne Kosove, nuk ka me shume se 100 mije serbe!
Kur presidenti serb Aleksandar Vuçiq foli para Këshillit të Sigurimit të OKB-së për situatën në Kosovë dy javë më parë, ai zgjodhi fjalë drastike: Udhëheqja e Prishtinës ka vite që po kryen sistematikisht dhunë strukturore kundër pakicës serbe, për t’ia pamundësuar jetën. ato, tha ai. “Ndalimi i dinarit serb”, siç e ka quajtur Vuçiq, është shembulli i fundit i kësaj, shkruan Neue Zürcher Zeitung.
Sipas rregullores së re të Bankës Qendrore të Kosovës, euro është mjeti i vetëm ligjor i pagesës në vend. Valutat e huaja duhet të importohen përmes kanaleve të rregullta. Në zonat e banuara me serb, dinari serb ka shërbyer më parë si valutë jozyrtare, paralele, shkruan gazeta zvicerane, duke kujtuar se Serbia nuk e njeh shtetësinë e ish-krahinës së saj as 16 vjet pasi Kosova shpalli pavarësinë dhe ruan strukturat paralele atje. Ky është një gjemb në këmbë për autoritetet në Prishtinë.
Beogradi ka kohë që flet për një « politikë të dëbimit jo të dhunshëm » në Kosovë dhe tregon gatishmërinë e tij për të ndërhyrë, thuhet në artikull, por gjithashtu vlerëson se një skenar i tillë nuk ka gjasa, pasi do të çonte në një konflikt të hapur me ushtria e NATO-s në Kosovë.
Megjithatë, siç shtohet, kërcënimet, të cilat të kujtojnë deklaratat e Putinit për gjendjen e popullsisë ruse në Donbas para sulmit ndaj Ukrainës, nuk mund të konsiderohen thjesht si kërcitje armësh.
Rënie drastike e popullsisë serbe
Duke pasur parasysh atë debat, Qendra Hulumtuese e Iniciativës Evropiane për Stabilitet (ESI) analizoi zhvillimin demografik të serbëve në Kosovë. Në pamje të parë duket se rezultatet e studimit mbështesin edhe tezat e Beogradit për dëbimin e serbëve. Një raport i botuar të hënën (19 shkurt) tregon një rënie dramatike të popullsisë serbe në Kosovë.
Në kohën e regjistrimit të fundit të popullsisë jugosllave në vitin 1991, në Kosovë jetonin 194,000 serbë, në vitin 2002 ishin 129,000, ndërsa sot, megjithatë, janë më së shumti 100,000.
Duke marrë parasysh situatën e vështirë me të dhënat, ESI ndër të tjera mbështetet në statistikat zyrtare për numrin e nxënësve në shkollat serbe në Kosovë. Nga viti 2004 deri më sot, numri i studentëve ra nga 14,368 në 10,700. Dhe në bazë të strukturës moshore të popullsisë serbe në Kosovë, mund të llogaritet numri i përgjithshëm i popullsisë.
Rënia e popullsisë prej 22 për qind në dy dekada është drastike dhe ngre pikëpyetje për të ardhmen e asaj pakice, shkruan “Nohe Zuriche Zeitung”.
Mirëpo, sipas autorëve që studimin e tyre e titulluan “Pogromet e shpikura”, kjo nuk është dëshmi e diskriminimit ndaj serbëve në Kosovë.
Rënia e natalitetit dhe largimi jashtë vendit
Sepse, thuhet më tej në artikull, trendi në Serbi është pothuajse po aq i pafavorshëm. Në 20 vjet, midis 2002 dhe 2022, popullsia e Serbisë u ul me më shumë se 11 për qind. Në tetë nga 25 rrethe, rënia është edhe më e madhe se sa për serbët në Kosovë.
Dhe as Serbia nuk është një rast i izoluar. Kudo në Evropën Juglindore, popullsia po zvogëlohet për shkak të emigrimit dhe lindjeve të ulëta. Ndërsa kryeqytetet dinamike përfitojnë nga migrimi i brendshëm, situata në periferinë strukturore të dobët është shpesh dramatike. Ai përfshin edhe zonat e banuara me serb në Kosovë.
Kjo nuk do të thotë se çështja e pazgjidhur e statusit dhe paqëndrueshmëria e fshehtë në veri të Kosovës nuk kontribuojnë në eksodin e serbëve, shton ne fund gazeta zvicerane Neue Zürcher Zeitung.
Rritja e tensioneve, për të cilat Prishtina është pjesërisht përgjegjëse, mund të rrisë më tej eksodin.