Që nga viti 1950, Dita Ndërkombëtare e të Drejtave të Njeriut festohet më 10 dhjetor. Dhe për shkak se Zvicra është e përkushtuar për t’i promovuar ato, ajo duhet të jetë efektive në të gjitha fushat – edhe në sport. (La Suisse au Qatar, un engagement sur et hors des terrains). Me rastin e Kupës së Botës të diskutueshme të FIFA-s 2022, Zvicra prezantoi në Doha vëmendjen e saj për çështjen e të drejtave të njeriut në sport, përmes një risi të qasjes që shpërblehet.
Zyra qendrore e më shumë se 70 federatave ndërkombëtare sportive, Zvicra është gjithashtu e përkushtuar për të garantuar respektimin e të drejtave të njeriut në të gjitha nivelet në sport.
“Ngjarjet kryesore sportive janë momente emocionesh të mëdha që mund të frymëzojnë dhe bashkojnë njerëzit në diversitetin e tyre në mbarë botën. Megjithatë, ato gjithashtu vijnë me shumë sfida, duke përfshirë ekspozimin ndaj rreziqeve të të drejtave të njeriut.” Pikërisht me këtë vëzhgim ambasadori zviceran në Katar Edgar Dörig i mirëpriti mysafirët në Club Suisse Doha më 25 nëntor për një panel diskutimi.
Ishte një ditë pas hyrjes fitimtare të Natit në Kupën e Botës. Kishte kaluar një javë nga fillimi i garës. Koha ishte ideale për të bërë një pasqyrë të vëzhgimeve të para të programit Vullnetarët e të Drejtave të Njeriut (HRV) të vendosura me rastin e kësaj ngjarje madhore. I krijuar nga FIFA, ai është një mjet konkret për të garantuar respektimin në kohë reale të të drejtave të njeriut. Sistemi bazohet në veprimin e njëqind vullnetarëve, të trajnuar për këtë rast, misioni i të cilëve është të identifikojnë çdo shkelje të mundshme të të drejtave të njeriut, në stadiume dhe rrethinat e tyre. Duke anketuar mbështetësit apo edhe duke dhënë këshilla për paraqitjen e ankesave, këta vullnetarë të trajnuar janë një kontribut i vlefshëm për të theksuar mosfunksionimet e mundshme. Zvicra ka rolin e saj për të luajtur në qendër të këtij programi.
Angazhimi i Zvicrës për dialog konstruktiv
Për zbatimin e këtij programi, FIFA i bëri thirrje Qendrës për Sport dhe të Drejtat e Njeriut (CSHR), me seli në Gjenevë. Ky i fundit është i përfshirë në menaxhimin e projektit dhe në trajnimin dhe mbikëqyrjen e vullnetarëve. Objektivi nuk është vetëm vendosja e monitorimit të kujdesshëm për këtë turne, por krijimi i një modeli inovativ që mund të përsëritet për ngjarje të tjera të mëdha sportive. Veprimi i vullnetarëve në terren në të njëjtën kohë do të kontribuojë në përhapjen e kulturës së të drejtave të njeriut në nivel të komuniteteve lokale.
Paneli i shkëmbimit i organizuar nga ambasada në Klubin Zviceran Doha lejoi që të nxirren përfundimet e para nga programi HRV. Kështu, tre nga vullnetarët e saj ishin në gjendje të paraqisnin vlerësimin e tyre paraprak para një auditori të përbërë nga përfaqësues të qeverisë së Katarit, sponsorë, përfaqësues të qeverive të tjera dhe organizatave ndërkombëtare. Vullnetarët ndanë vëzhgimet e tyre veçanërisht në lidhje me sigurinë, aksesin dhe mosdiskriminimin.
Ndërsa thirrjet për bojkot janë ngritur muajt e fundit, Zvicra ka favorizuar dialogun konstruktiv me të gjithë aktorët e interesuar dhe angazhimin konkret për promovimin e të drejtave të njeriut në organizimin dhe realizimin e këtij konkursi. Vëmendja ndërkombëtare e gjeneruar nga Kupa e Botës mund të sigurojë vrull për reformat e vazhdueshme të punës në Katar. Vetëm atëherë këto reforma mund të çojnë në përmirësime afatgjata. Zvicra po punon ngushtë me Katarin dhe organizata të ndryshme partnere për të mbështetur këtë proces. Ajo është angazhuar për më shumë se dhjetë vjet për të përmirësuar kushtet e punës dhe të jetesës së punëtorëve migrantë në Lindjen e Mesme përmes mbështetjes për reformat afatgjata në vendet e Gjirit, përfshirë Katarin.
Një angazhim universal i Zvicrës
Zvicra i konsideron të gjitha shkeljet e të drejtave të njeriut me të njëjtin nivel shqetësimi, pavarësisht se ku dhe nga kush janë kryer ato. Në fushën e sportit, kjo do të thotë përfshirje në ngjarje të mëdha, por jo vetëm. Duke pasur parasysh përfitimet e rëndësishme sociale që prodhojnë, ngjarjet e mëdha sportive duhet të jenë shembullore në të gjitha aspektet, para, gjatë dhe pas garës.
Nga vizioni në trashëgimi, kështu synon udhëzuesi « Cikli i jetës së një ngjarjeje të madhe sportive » të integrojë respektimin e të drejtave të njeriut në organizimin e garave të mëdha. Ky mjet, i zhvilluar si pjesë e procesit që çoi në krijimin e CSHR, me përfshirjen e ngushtë të FDFA, ilustron praktikat më të mira për t’u adoptuar në planifikimin, drejtimin dhe trashëgiminë e një gare të madhe sportive, për të garantuar një ngjarje në përputhje me të drejtat universale. Çdo ngjarje duhet, aty ku është e mundur, të krijojë një ndikim pozitiv të qëndrueshëm, duke promovuar të drejtat e njeriut ndërkombëtarisht.
Vlerat e sportit bashkohen, dihet. Nëpërmjet hapjes së vendeve të punës, ndërtimit të banesave të reja sociale apo krijimit të ambienteve të reja të kohës së lirë, organizimi i eventeve sportive bën të mundur edhe avancimin e të drejtave të njeriut. Megjithatë, ato kanë pjesën e tyre të rreziqeve, të cilat duhet të minimizohen duke marrë parasysh të drejtat e njeriut në planifikim. Është ky potencial dhe këto sfida që këshilla specifike në këtë udhëzues kërkon të strukturojë.
Një mjet që pasqyron angazhimin e Zvicrës, i udhëhequr nga veprime konkrete dhe të qëndrueshme, dialogu konstruktiv dhe përfshirja e të gjithë aktorëve të interesuar.