Nefail Maliqi, gazetar, kryeredaktor i gazetës zvicirane ne shqip LeCanton27.ch
Duke pasur parasysh numrin e madh të komuniteteve të huaja që jetojnë në Zvicër, shqiptarët ndihen të privilegjuar që busti i heroit kombëtar Skënderbeu qëndron në Gjenevë, në qytetin ndërkombëtar, dhe që busti i Nënë Terezës është në Lozanë. Me kusht që të ketë bashkëpunim të mirë midis Zvicrës dhe Kosovës, pse të mos ngrihet një bust i heroit zviceran William Tell në Prishtinë nesër, pas gjithë asaj që Zvicra ka bërë për vendin më të ri të Evropës?
Zvicra me 1 – Gush ka festë! 734 vite shtet – kremton diten kombëtare të pamvaresisë, bashke me ta edhe mijera shqiptarë
Busti i heroit kombëtar shqiptar Kastriot Skënderbeu (1405-1468) u përurua në Gjenevë më 1 nëntor 1997, në brigjet e Liqenit të Gjenevës, në Parkun William Rappard, nga aktivisti i shquar Astrit Leka. Zvicra e bëri të mundur këtë ngjarje si shenjë mirënjohjeje dhe respekti për kombin dhe komunitetin shqiptar në Zvicër, i cili numëron mbi 300,000.
« Jam shumë krenare që kam mbrojtur historinë e një populli të privuar nga të drejtat e tij, të privuar nga liria e tij… deri në pavarësinë e Kosovës », tha znj. Calmy-Rey në intervistën e saj të fundit me gazetën zvicerane në gjuhën shqipe, lecanton27.ch.
Iniciativa që po u propozojmë autoriteteve kosovare dhe zvicerane në lidhje me krijimin e një busti të William Tell në Prishtinë ka hasur në njëfarë mbështetjeje. Qeveria e Kosovës dhe ambasada zvicerane në Prishtinë janë informuar, me shpresën se ky projekt mund të realizohet.
Në fakt, unë personalisht pata mundësinë të realizoja një ide të ngjashme në të kaluarën, kur propozova në vitin 2011 që një shesh ose rrugë në Kosovë të emërohet sipas ish-Presidentes Micheline Calmy-Rey. « Presidentja e Konfederatës Zvicerane Micheline Calmy-Rey do të ketë një shesh të emëruar sipas saj në Kosovë », shkruante « Tribune de Genève » dhe media të tjera zvicerane në atë kohë.
Kështu, ngritja e një busti të heroit kombëtar zviceran në Prishtinë do të nderonte jo vetëm këtë vend mik, por edhe Kosovën. Do të ishte një njohje e gjithçkaje që Zvicra bëri para dhe pas luftës, nga marsi i vitit 1998 deri në qershor të vitit 1999, derisa Berna njohu pavarësinë e vendit tonë më 17 mars 2008.
Do të shërbejë gjithashtu si një kujtesë se gjatë luftës në Kosovë, Zvicra hapi dyert për më shumë se 60,000 refugjatë kosovarë, të cilët më pas u riatdhesuan vullnetarisht në vendin e tyre të origjinës.
Dita Kombëtare e Zvicrës më 1 gusht festohet edhe nga shqiptarët jo vetem ketu ne Zvcier, por edhe në Kosovë. Sot, si në Prishtinë ashtu edhe në qytete të tjera, përkrah flamujve të Kosovës dhe Shqipërisë, flamuri i Zvicrës valëvitet në do kend te Kosovës. Prabdaj nuk i thone ksovareve rasteisht Kanotni i 27-te, te cilin emer e mban edhe gazeta zvicerane ne shqip LeCanton27.ch. Aktualisht, në Kosovë jetojnë dhe punojnë më shumë se 500 qytetarë zviceranë, për të mos përmendur 235 ushtarët Swisscoy që sigurojnë paqen dhe stabilitetin në rajon, misioni i të cilëve është zgjatur deri në fund të vitit 2026.
Për më tepër, nëse marrim parasysh sa më sipër, përfshirë praninë e Ambasadës Zvicerane në Prishtinë dhe statujën e William Tell, e cila një ditë mund të vendoset në kryeqytetin kosovar, duket se znj. Calmy-Rey, së bashku me autoritetet dhe mediat e tjera zvicerane, kishin arsye të mira për ta quajtur Kosovën « kantoni i 27-të zviceran », nga i cili morëm emrin e gazetës sonë. Gazeta online lecanton27.ch është e vetmja media shqipe në Zvicër që synon të integrojë shqiptarët dhe të promovojë suksesin e tyre, i cili është i dukshëm ditë pas dite, jo vetëm në fushën e futbollit (me Granit Xhakën, Xherdan Shaqirin, etj.), por edhe në biznes, kulturë dhe madje edhe në politikë.