12.2 C
Berne
lundi 16/09/2024

Gjenerali Hisen Berisha, deputet nga Republika e Kosovës po merr pjesë në simpoziumin ndërkombëtar në Zagreb

Zagreb, 21 qershor -Me ftesë nga Fakulteti i Studimeve Kroate i Universitetit të Zagrebit, gjenerali dhe deputeti Hisen Berisha, po merrë pjesë (20 dhe 21 qershor) e simpoziumin e tretë shkencor ndërkombëtar me titull: « Rëndësia e kujtesës evropiane për të ardhmen evropiane: Krimet komuniste 3 » që po mbahet në Fakultetin e Studimeve Kroate në Zagreb, në bashkëpunim me Lietuvos istorijos institutas nga Vilniusi i Lituanisë, njofton gazeta zvicerane në shqip Le Canton27.ch
Simpozium shkencor ne Zagreb me moton: « Rëndësia e kujtesës evropiane për të ardhmen evropiane: Krimet komuniste »
Ky simpozium shkencor është vazhdim i përpjekjeve kroate shumëvjeçare për të ndriçuar krimet komuniste të kryera në periudhën e fundit dhe menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore në territorin e ish-Jugosllavisë. Regjimi komunist jugosllav, i udhëhequr nga Partia Komuniste e Jugosllavisë (KPJ), gjatë dhe pas luftës ka kryer një represion sistematik dhe masiv ndaj personave të shënuar si « armiq të popullit dhe kriminelë lufte ».
Aneksimi në mënyrë të njëanshme i Kosovës, në Jugosllavinë socialiste, me përfundimin e luftës së dytë botërore, por edhe suprimimi i autonomisë në vi »n 1988, u përcoll me vënien e pushtet ushtarak në Kosovë, duke i mohuar vendimet e Konferencës së Bujanit 31 dhjetor 1944, 1 dhe 2 janar 1945, Rezolutës që i përfaqësoi ato vendime në Kuvendin e Prizrenit (1945) dhe kjo u shoqërua me dhunë sistematike, me vrasje dhe përndjekje, duke vënë theksin këtu te masakra e Tivarit, ajo e Drenicës e vitit 1945, periudha e rezistencës së luftëtarëve të Shaban Polluzhës, të NDSH-së, me vendosjen e pushtet ushtarak, më pas riaktivizimi i dëbimit të kosovarëve për në Turqi, procesi i “turqizmit” të shqiptarëve, aksioni i armëve i udhëhequr nga Rankoviqi 1956, dhe shumë ngjarje nëpër të cilat kaloi Kosova në harkun kohor 1945-1990, të plani;kuara përmes programeve shfarosëse gjenocidale që nga Garashanini, Çubrilloviqi, Qosici deri te Milloshevici.
Pasojat më të rënda të këtij represioni i ndjenë veçanërisht civilët dhe ushtarët shqiptar, kroat e të tjerë, me shumë ekzekutime masive dhe marshime vdekjeje, si ai i Sremit që përfundon me Masakren e Tivarit, Drenicës, si dhe internime në kampe. Ky simpozium ofron një platformë për paraqitjen e kërkimeve dhe zbulimeve të reja historiografike mbi krimet komuniste jugosllave. Pas dy simpoziumeve të mëparshme të mbajtura në vitet 2020 dhe 2022, është arritur të mbledhen të dhëna shtesë që ndriçojnë këto ngjarje. Simpoziumi mbledhë shkencëtarë, historianë, studiues dhe ekspertë vendas dhe ndërkombëtarë që të diskutojnë për njohuritë e reja historiografike, të analizojnë implikimet e tyre dhe të promovojnë një përballje më të gjerë me këtë periudhë komplekse dhe të vështirë historike.
Shqetësues është fakti se kanë kaluar 35 vjet nga shembja e Lidhjes Komuniste të Kosovës dhe 25 vjet nga çlirimi i saj përfundimtar nga okupimi serb, edhe më tej Kosova mbetet një precedent në fushën e dënimit të krimeve të komunizmit!
Fjala përshëndetëse në në hapje të simpoziumit, e Gjeneralit Hisen Berisha, deputet i Kuvendit të Republikës së Kosovës

Të nderuar organizatorë, të nderuar ligjërues, të nderuar ambasadorë dhe përfaqësues të ministrive, Zonja dhe Zotrinjë prezent!

Kam nderin t’ju përshëndes me disa fjalë dhe t’ju uroj punë të suksesshme dhe të frytshme.

Krimet komuniste në hapësirat e ish-Jugosllavisë, në shtete dhe popuj të ndryshëm, ishin një realitet që pengonte stabilitetin juridik, social dhe ekonomik, dhe në këtë mënyrë zhvillimin e përgjithshëm të popujve të ndryshëm.

Komunizmi si regjim politik në Evropë ra me rënien e Murit të Berlinit, megjithatë ndërgjegjësimi për trashëgiminë e tij të dëmshme ende nuk ka depërtuar as në hapësirën publike as në atë politike, duke marrë parasysh përmasat e përgjithshme të dëmeve që ka shkaktuar.

Me kërkime shkencore mund të përpiqemi të përcaktojmë përmasat dhe seriozitetin e krimeve të kryera në emër të komunizmit, megjithatë me politika shtetërore mund ta mbështesim fuqishëm këtë punë.

Financimi i vazhdueshëm, mbështetja publike, formimi i institucioneve të specializuara, janë ato që shteti dhe autoritetet publike mund të bëjnë për të bërë një hap serioz në këtë drejtim.

Republika e Kroacisë dhe Republika e Kosovës ndajnë një pjesë të përbashkët të historisë komuniste dhe rrugën e përbashkët të vuajtjeve. Prandaj, qëllimi ynë dhe shpresa jonë është që me këtë bashkëpunim të krijojmë korniza të përbashkëta veprimi dhe zbulimi të së vërtetës për këtë pjesë të së kaluarës komuniste, në mënyrë që të kemi themele të shëndosha për të ardhmen e përbashkët.

Në periudhën pas Luftës së Dytë Botërore, regjimi komunist në Jugosllavi, nën udhëheqjen e eminencës së kuqe komuniste, zbatonte një politikë represive që godiste rëndë popullsinë shqiptare në Kosovë dhe në pjesë të tjera të ish-Jugosllavisë. Shtypja e popullit shqiptar bëhej me metoda të ndryshme, duke përfshirë arrestime masive, tortura, shpërngulje të detyruara dhe vrasje.

Vetëm gjatë periudhës së politikës diskriminuese dhe shtypëse komuniste, nga viti 1945 deri në 1990, rreth 200.000 shqiptarë u detyruan të linin vendin.

Një shembull i qartë janë protestat e studentëve të Universitetit të Prishtinës në mars të vitit 1981, të cilat forcat jugosllave të sigurisë i shtypën brutalisht. Mijëra studentë dhe qytetarë u arrestuan dhe u torturuan.

Pastaj, Adem Demaçi, që kaloi mbi 28 vite në burgjet jugosllave për aktivitetet e tij politike dhe kërkesat për të drejtat e shqiptarëve, është mnjë tjetër dëshmi e trajtimit çnjerëzor të shqiptarëve. Këto dhe shumë të ngjashme janë një dëshmi tjetër e marrëdhënies çnjerëzore dhe kriminale të atij regjimi ndaj shqiptarëve.

Në periudhën post-komuniste, Kosova ka bërë përpjekje të mëdha në demokratizim dhe integrim evropian, por rreziku nga NEO-KOMUNIZMI mbetet ende një sfidë. Edhe pse Kosova punon aktivisht për zgjidhjen e këtij problemi, ka ende shumë punë për të bërë.

Për të ndërtuar një të ardhme të drejtë dhe të barabartë, është imperativ që t’i kushtohemi krimeve të komunizmit nga e kaluara dhe të kërkojmë drejtësi për viktimat. Vetëm në këtë mënyrë mund të sigurojmë që kujtesa e këtyre krimeve të jetë një udhërrëfyes për një të ardhme më të mirë dhe paqe të përjetshme.

Ju faleminderit për vëmendjen dhe përkushtimin tuaj ndaj kësaj çështje shumë të rëndësishme. Edhe një herë, ju uroj ligjëruesve punë të suksesshme në këtë konferencë dhe shpresoj se do të arrini në zbulime të reja që do të ndikojnë në kujtesën evropiane për shekullin dinamik të 20-të.

Mbi 700 mijë shqiptarë u muaren ne pyetje (“përpunimin” ) nga organet e sigurimit komunist jugosllav
Kjo periudhë e krimeve komuniste u pamundësua të trajtohet nga studiues akademik të kohës së komitetit të CK SKJ. Kjo periudhë e historisë kosovare vazhdon të trajtohet, edhe sot e kësaj dite, si në kohën e komunistëve, me pak ndryshime. Homogjenizimi kombëtar të cilin e pranoi Kosova për shkak të rrethanave nëpër të cilat kaloi në periudhën 1990-1999, i bëri bashkë viktimat me ekzekutorët, gjë e cila deri më sot e ka hendikepuar një
përballje kritike të bartësve të krimeve të komunizmit në botën shqiptare me të kaluarën.
Njerëzit e ish-nomenklaturës komuniste në Kosovë kanë zgjedhur heshtjen për vrasjet dhe ekzekutimet e oponentëve poli »kë shqiptarë nga fundi i Luftës së Dytë Botërore e deri në përmbysjen e sistemit socialist, duke mos marrë asnjë përgjegjësi apo kërkuar falje për fushatën e zhdukjes së nacional demokracisë shqiptare në Drenicë, Tivar, dëbimin e dhjetëra mijë shqiptarëve për në Turqi, të ashtuquajturin aksion të armëve, si dhe për kalimin nëpër “përpunimin” të mëse 700 mijë shqiptarëve nga organet e sigurimit komunist jugosllav.
Ish-komunistët kosovarë jo vetëm që asnjëherë nuk kërkuar falje, por për çdo krim fajin e hedhin me të drejtë te UDB-ja, pjesë e të cilës kanë qenë vetë. Deri më sot në Kosovë nuk ka pasur një qëndrim të formësuar studimor shkencor dhe as ndonjë proces të zbardhjes së krimeve komuniste nga koha e Jugosllavisë.
Shumë vrasje politike në Kosovë apo diasporë gjatë komunizmit dhe sidomos ato pas luftës së fundit, apriori i janë adresuar shqiptarëve mes vete (pretendim që ua sëmatoj aksioni i paj »mit), ani se dihet se Beogradi i ka trashëguar strukturat sekrete dhe skuadrat e vrasjeve dhe ekzeku »meve poli »ke, e për të cilat gjithsesi që kanë pasur njohuri pjesëtarët e ish-regjimit komunist.
Ashtu siç ka ndodhur edhe në vendet e tjera, edhe në Kosovë jemi marrë tepër me çështjet e sigurisë, me UDB-në, në kup »min opera »v. Kjo nuk ka ndodhur as është imponuar rastësisht, sepse e ka larguar vëmendjen nga personat kryesor përgjegjës në LKJ. Prandaj vlerësoj se është koha që të veprohet mbi thënien doktrinare të studiuesit gjerman Roland Jahn, vite më parë, i cili pa » deklaruar se: “të gjithë ata që kanë jetuar në DDR duhet të shtrojnë pyetjen: cila ishte përgjegjësia ime në kohën e diktaturës 40-vjeçare?”
Kjo gjë jo vetëm që nuk ka ndodhur në Kosovë, në trajtën e pranimit të fajit dhe kërkimfaljes, por me doktrinën “komplo » i heshtjes” është eskivuar dhe në mënyrë indirekte edhe është bërë e po bëhet një lloj glorifikimi. Prandaj është i nevojshëm jo vetëm Ligji për dënimin e krimeve të komunizmit, por edhe një ligj që ndalon çfarëdo glori;kimi të komunizmit, njëjtë si ligji që ndalon fashizmin dhe glorifikimin e Hitlerit.
Shumë vende të bllokut socialist e komunist kanë bërë veprime konkrete në këtë drejtim, edhe natyrisht se çdo vend i ka përvojat e veta specifike. Në fillim të procesit për zbardhjen e së kaluarës është shumë me rëndësi që të caktohet objektivi i parë, të bëhen kuan »tet analizash kualita »ve, të trajtohen të gjitha supozimet e presupozimet, të eliminohen pengesat e të gjitha natyrave, identifikohen faktet dhe vlerat që e mbështesin procesin, dhe të sigurohen arkivat dhe dokumentet nga ajo kohë, në mënyrë që ato të mos zhduken apo të humbasin – rastësisht apo qëllimshëm.
Më pas shte » përkatësisht institucioni që do merret me procesin e zbardhjes të së kaluarës së krimeve komuniste, mund të vendosin për metodologjinë se si do të merren dhe do t’i përpunojnë ato të dhëna. Në rastin e Kosovës, pjesa kryesore e dokumenteve janë transferuar në Beograd, ato pak që ndodhen nëpër arkivat tona nuk janë hulumtuar dhe studiuar, në mungesë të kurajës dhe qasjes konjukturale.
Për këtë arsye, në Kosovë nuk ka pasur asnjëherë një qasje apo përpjekje të mirëfilltë institucionale dhe shtetërore për krimet që i përkasin periudhës komuniste jugosllave, të cilën ne në diskursin publik e cilësojmë si periudhë pushtimi. Sot, më shumë se kurrë, është e rëndësishme që ne si përfaqësues të popullit të miratojmë ligje që dënojnë krimet e komunizmit. Këto ligje duhet të jenë të qarta dhe të prera, që askush të mos guxojë të përsërisë këto akte të tmerrshme apo t’i glori;kojë ato.
Vetëm duke vendosur drejtësi për vik »mat e komunizmit, ne mund të ndërtojmë një shoqëri të bazuar në respekt, drejtësi dhe liri. Ne duhet të jemi vigjilentë dhe të bashkuar për të mbrojtur vlerat e demokracisë dhe lirisë që kemi ;tuar me shumë sakri;ca. Ne duhet të investojmë në edukimin e brezave të rinj, që ata të kuptojnë rreziqet e ekstremizmit dhe të jenë të gatshëm të mbrojnë pavarësinë dhe sovranitetin e Kosovës.
Lufta jonë për drejtësi dhe liri nuk ka përfunduar. Ne kemi ende shumë punë për të bërë për të siguruar që krimet e komunizmit të mos harrohen dhe që ideologjitë ekstremiste të mos gjejnë vend në shoqërinë tonë. Një nga qëllimet kryesore të kësaj konference është të nxjerrë në dritë këto krime dhe të ndërgjegjësojë opinionin publik evropian për rëndësinë e kujtesës historike. Vetëm përmes njohjes dhe pranimit të këtyre krimeve mund të ndërtojmë një të ardhme më të drejtë dhe të barabartë për të gjithë popujt e Evropës.
Është thelbësore që brezat e rinj të mësojnë nga këto gabime të së kaluarës për të shmangur përsëritjen e tyre. Në përfundim, dua të theksoj rëndësinë e drejtësisë dhe pajtimit për të ardhmen e rajonit dhe Evropës. Për të ndërtuar një shoqëri të drejtë dhe të barabartë, është e domosdoshme që të adresojmë krimet e së kaluarës dhe të kërkojmë drejtësi për viktimat. Vetëm në këtë mënyrë mund të sigurojmë që kujtesa e këtyre krimeve të shërbejë si një paralajmërim dhe udhërrëfyes për një të ardhme më të mirë. Faleminderit për vëmendjen tuaj dhe për angazhimin në këtë çështje kaq të rëndësishme.

Derniers articles