Ish-presidentja e Zvicrës Micheline Calmy-Rey cfare i tha redaktorit te gazetes zvicerane ne shqip Le Canton27.ch per neutralitetin dhe lufën në Kosovë ?
Pas pranimit të Finlandës dhe Suedisë, NATO vazhdon strategjinë e saj sulmuese në kontinentin evropian. Hapja e ardhshme e një zyre ndërlidhëse të Aleancës Atlantike në Gjenevë ngre frikën e braktisjes së politikës së neutralitetit të vendit.
Zvicra a e « theu » neutralitetin në Kosovë, se nuk mundi të qëndrojë duarkryq përballë krimeve dhe masakrave serbe? Lidhur me këtë temë flet ish-shefja e diplomacise zvcierane Micheline Calmy-Rey flet per gazeten zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
“Vetëvendosja e popujve mund të ketë përparësi mbi integritetin territorial kur popullatat janë në rrezik të shfarosen. Dhe kjo u konsiderua si rasti i Kosovës. Shpallja e pavarësisë së Kosovës nuk ishte në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare. Pra, Zvicra nuk ka vepruar kundër qëndrimit të saj të neutralitetit duke mbajtur anën në rastin e Kosovës për shkak të rrezikut të shfarosjes. Ajo që është interesante është se Presidenti Putin përdori të njëjtat argumente gjatë aneksimit të Krimesë. Megjithatë, duhet të dini se në Krime nuk kishte popullsi të kërcënuar me gjenocid!.. ” ka deklaruar ish-shefja e diplomace Helvetike dhe Presidente e Konfederata Zvicerane znj.Micheline Calmy-Rey për gazetën zvicerane në shqip Le Canton27.ch
Libri i posabotuar i ish-diplomates zivcerane «Pour une neutralité active. De la Suisse à l’Europe » (“Për një neutralitet aktiv. Nga Zvicra në Evropë ”) ishte shkas për të zhvilluar një bisedë për gazetën zvicerane në shqip Le Canton27.ch me autoren znj.Micheline Calmy-Rey e cila në Zvicër shpesh quhet si “avokate” e shqiptarëve në Kosovë dhe në Ballkan.
Digat po bien njëra pas tjetrës. Braktisja nga Suedia dhe Finlanda e politikës së tyre të neutralitetit në favor të anëtarësimit në NATO i kishte mundësuar tashmë Aleancës Atlantike të forcohej në krahun e saj verior. Që tani e tutje, Zvicra është në sy. Nga vjeshta e ardhshme, organizata duhet të hapë një zyrë ndërlidhëse brenda Qendrës së Politikave të Sigurisë së Gjenevës në zemër të Shtëpisë së Paqes në distriktin ndërkombëtar. Zyrtarisht, organizata u vendos atje për të forcuar shkëmbimet e saj me organizatat e vendosura atje, duke përfshirë Kombet e Bashkuara.
“Një shumicë e madhe e zviceranëve e njohin neutralitetin e vendit të tyre, është një shënues identiteti. Megjithatë, ligji i neutralitetit apo politika e neutralitetit nuk do të thotë mosangazhim apo izolacionizëm. Neutraliteti nuk do të thotë indiferencë, nuk do të thotë të qëndrojmë të fshehur pas maleve tona, të mos thuash asgjë, të mos bësh asgjë. Kjo nuk do të thotë të qëndrosh duarkryq përballë krimeve, masakrave, për shembull përballë asaj që ndodhi dje në Kosovë apo qe care ppo ndodhe sot ne Ukraine dhe Gaza.. » thotë ajo.
Calmy-Rey: Zvicra ishte vendi i parë që foli për pavarësinë e Kosovës në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara
Znj. Micheline Calmy-Rey, ish Ministre e Punëve të Jashtme dhe Presidente e Konfederatës Zvicerane ka folur për neutralitetin ne raport me luiften e fundit në Kosovë
Pyetja e bërë nga redaktori i gazetës zvicerane në shqip Le Canton27.ch në kuadër të modelit zviceran për vendet e huaja, cili është vendi i Kosovës në librin tuaj? Çfarë mendoni për situatën aktuale në Kosovë?
Përgjigje nga znj. Calmy-Rey: “Rasti i Kosovës është shumë interesant. Zvicra ishte vendi i parë që foli për pavarësinë e Kosovës në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Qëndrimi ynë u ndoq nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, por nga i gjithë komuniteti ndërkombëtar. Pikërisht atëherë Kosova shpalli në mënyrë të njëanshme pavarësinë e saj. Disa thanë pastaj se kjo ishte një shkelje e neutralitetit nga ana e Zvicrës dhe se ajo kishte marrë anën ndërkombëtare në favor të Kosovës. Kjo u pasua nga një ankesë e Serbisë në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë për të sfiduar pavarësinë e Kosovës. Më pas, Zvicra iu përgjigj të njëjtës Gjykatë, e cila njohu interpretimin e Zvicrës…”
Calmy-Rey “Aktualisht situata në veri të Kosovës është e vështirë. Prandaj ka tensione të përhershme në veri të Kosovës, si në jug të Serbisë, në luginën e Preshevës. Në këtë fazë, Bashkimi Evropian mund të luajë një rol pasi Serbia është kandidate për t’u anëtarësuar në BE…”
Sot ne mund t’i japim një konotacion më pozitiv neutralitetit, të paanshëm. Ai nuk konsiston në të ashtuquajturën indiferencë, por në të vërtetë është vendimmarrës. Ky neutralitet aktiv, nëpërmjet një politike të përkushtuar, synon parandalimin dhe zgjidhjen e konflikteve, pa marrë pjesë në konfliktet dhe luftërat e të tjerëve. Kjo kërkon dialog të vazhdueshëm. Dialog edhe me fraksione ekstreme si Hamas në Lindjen e Mesme apo Farcs në Kolumbi!
Demokracia zvicerane po përgatitet për këtë. Praktika dhe përvoja e demokracisë së drejtpërdrejtë (në sajë të mjeteve popullore të iniciativës dhe referendumit) ekziston në Zvicër për më shumë se një shekull e gjysmë. Qytetarët e këtij vendi janë të edukuar për këtë falë faktit se atyre u kërkohet të shprehin rregullisht mendimet e tyre gjatë vitit për tema konkrete. Ky model, të cilin disa vende të huaja ndonjëherë na e kanë zili dhe ëndërrojnë ta instalojnë në vendet e tyre, nuk mund të eksportohet menjëherë për të.
Megjithatë, në Zvicër, kjo demokraci e drejtpërdrejtë mund të rrezikohet sot nga lëvizje ekstreme të cilat mund ta dobësojnë atë. Si shembull marr qëndrimin e antivaksistëve që pretendonin se nëse modifikimi i ligjit Covid-19, i hedhur në votim më 28 nëntor, do të pranohej nga populli, ata do ta shpallnin votën si të manipuluar. .siç bëri Donald Trump përballë zgjedhjes së Joe Biden.”
Micheline Calmy-Rey Cfare thote në librat e saj rreth neutalitetit te shteti helvetik sikur se fundit me « Zvicra dhe neutraliteti i saj përballen me sfida të mëdha »
Micheline Calmy-Rey, e cila sot eshte profesoreshe ne universitetin e Gjenevës, ajo flet shume qarte mbi neutralitetin si term dhe si funksionon në Zvicer, në librat e saj te fundit «Pour une neutralité active-De la Suisse à l’Europe» (« Micheline Calmy-Rey prezanton librin e saj të fundit « Për neutralitetin aktiv – Nga Zvicra në Evropë »), po ashtu ne vepren tjetër analitike dhe diplomatike « Die Neutralität Zwischen Mythos und Vorbild » (Neutraliteti Midis mitit dhe modelit) thote se Zvicra dhe neutraliteti i saj përballen me sfida të mëdha!.
Në shumicën dërrmuese të situatave, Këshilli i Sigurimit nuk vepron ushtarakisht, por politikisht. Ajo mori vendime ushtarake në katër situata: Kore, Irak, Kosovë në 1999 dhe Libi në 2011. Në këto raste Këshilli i Sigurimit veproi në unison. Kjo do të thotë, në emër të bashkësisë ndërkombëtare.
Unë mbroj një politikë të neutralitetit aktiv. Unë nuk jam duke mbrojtur që Zvicra të braktisë neutralitetin e saj. Një politikë e neutralitetit aktiv do të thotë që Zvicra është në anën e së drejtës ndërkombëtare, që nuk pozicionohet për njërën apo tjetrën palë në konflikt, por në favor të ligjit. Natyrisht, është me vend të flitet dhe të dënohen shkeljet e ligjit ndërkombëtar. Nuk mjafton të heshtësh dhe të heshtësh.
Neutraliteti zviceran ka evoluar dhe nuk është më ai që ishte në shekullin e 16-të. Lindi nga nevoja, nga nevoja për siguri. Ajo tani ka kaluar në neutralitet aktiv bazuar në të drejtën ndërkombëtare.