Prishtinë, 17 tetor -Ne fillim te këtij muaji Prishjtina grumbulloi mbi 100 gazetarë, kontrollues të fakteve dhe profesionistë të medias nga e gjithë bota në konferencën Connecting Media Communities (CMC), organizuar nga EEAS, ngjarja kishte për qëllim adresimin e kërcënimit të manipulimit dhe ndërhyrjes së informacionit të huaja (FIMI) duke i pajisur gazetarët me mjete, njohuri dhe rrjete thelbësore për të forcuar përpjekjet e tyre.
Nuk mjafton me protesta, por te veprohet kunder Fake News dhe propgandes serbo-ruse ne mediat e Kosovës
Teknologjia si një forcë për të mirën
Një nga diskutimet kryesore të konferencës u fokusua në kryqëzimin e teknologjisë, kreativitetit dhe medias. Nëpërmjet trajnimit praktik, pjesëmarrësit eksploruan mjetet më të fundit të drejtuara nga AI nën drejtimin e futuristit dhe gazetares së AI me bazë në Harvard, Nikita Roy. Ata u futën në krijimin e përmbajtjes së AI, vizualizimin e të dhënave dhe angazhimin e mediave sociale, duke zbuluar se si t’i shfrytëzojnë këto teknologji për të angazhuar audiencën dhe për të promovuar elasticitetin ndaj dezinformatave. Teknologjia e re mund të përdoret si një forcë për të mirën, duke siguruar që informacioni i saktë dhe i besueshëm të arrijë tek ata që janë më të ndjeshëm ndaj manipulimit.
Kur eshte fjala ketu, rreth propagandes sllave ne Kosovë, redaktori per marëdhenie nderkombetare i gezetës zvicerane ne shqip Le Canton27.ch ne kongresin e fundit te IFJ ne Bruksel kishte deklaruar se « gazetaret shqiptare duhet te dezertojne nga mafia politike e meidave si ne Tirane ashtu edhe ne Prshtine dhe Beograd te cilet financohen me mjete te dyshimta, qofte te droges apo nga Serbia apo Rusia. Eshte raportuar disa here se opara invasionit rus ne Ukraine Krelmnini ka dhururar rreth 30 milion euro per mediat ne Serbi te cilat mjete kane depërtuar edhe ne Kosovë dhe Shqiperi. Sipas nje raporti nderrkombetar ne Kosove cdo dite jepen nga 1.200 lajme, prej tyre vetëm 400 jane raportime vendore, pra lajme autoktone nga Kosova, kurse tjetrat rreth 800 lajme jane te mediave te huaja kryesiht nga mediat sllave ruse dhe serbe si Sputnik, Infromator, tanjug, Vesti, Politika, Pravda, Alo, RTL Rus etj..qe disa prej tyre vendet e BE-sëi kan ndaluar me kohe.. per shkak dezinfotmave dhe lajmeve toksike ».
Nga kjo konfrence e komunitetet globale të mediave në Prishtinë u dhane keshilla dhe mesazhe për ta mbrojtur Kosovne nga propaganda duke sygjeruar mediat kosavare te kene kujdes se cfare puiblikojnë dhe te hein dorë nga Fake News dhe sponzoret e dyshimite. Nderkombëtarët e shqetësuar për dezinfomimin e mediave ne Kosovë qe shërbehen nga mediat sllave, shoqatat e gazetarëve ne rajon heshtin, madje bashkëpunojnë me ato që përpiqen ta destabiliztojne situatën, ka shkruar gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
Fuqizimi i Gazetarëve Hulumtues
Ndërsa evoluojnë taktikat e dezinformimit, po ashtu duhet të zhvillohen edhe strategjitë e përdorura për t’iu kundërvënë atyre. Fokusi kryesor i ngjarjes ishte fuqizimi i gazetarëve investigativë, veçanërisht atyre që punojnë në kushte të vështira. Pjesëmarrësit morën udhëzime praktike për përdorimin e AI për zbulimin e dezinformatave dhe teknikat e sigurisë dixhitale për të mbrojtur burimet dhe të dhënat e tyre. Punëtoritë përfshinin një gamë të gjerë temash, nga gazetaria konstruktive dhe dezinformimi i zhvlerësuar deri te adresimi i dezinformatave në lojëra dhe eksplorimi se si humori dhe satira mund të përdoren për të luftuar narrativat e rreme.
Duke parë përpara: Karta për Gazetarët
Një rezultat kryesor i ngjarjes ishte Karta për Gazetarët, e bashkëautorizuar nga të gjithë pjesëmarrësit. Ky dokument përshkruan parimet dhe angazhimet e nevojshme për të luftuar dezinformimin në vitet në vijim. Karta thekson:
Ndërtimi i besimit të shoqërisë në media,
Sigurimi i sigurisë dhe sigurisë së gazetarëve,
Sigurimi i burimeve të qëndrueshme financiare për mediat e pavarura,
Forcimi i aftësive të verifikimit dhe verifikimit të fakteve.
Ky qëndrim kolektiv forcon aftësinë e komunitetit të medias për të folur me një zë, si në vendet e tyre të origjinës ashtu edhe globalisht.
Një angazhim i përbashkët për të luftuar FIMI
Konferenca theksoi nevojën për bashkëpunim global. Dezinformimi lulëzon në izolim, duke shfrytëzuar ndarjet shoqërore, por një reagim i bashkuar global mund të pengojë përhapjen e tij. Duke zgjeruar rrjetet e gazetarëve të lidhur, kontrolluesve të fakteve dhe edukatorëve, konferenca e CMC vazhdoi të ndërtohej mbi themelet e vendosura nga ngjarjet e mëparshme në Sarajevë, Varshavë, Kiev dhe Kishinau. Së bashku, këto përpjekje po forcojnë dhe zgjerojnë komunitetin global të mbrojtësve të FIMI.
Më shumë se një konferencë, ngjarja e CMC-së në Kosovë shërbeu si thirrje për veprim. Lufta kundër FIMI kërkon solidaritet global dhe një kuptim të nuancuar të sfidave rajonale. Ndërsa pjesëmarrësit kthehen në vendet e tyre, mjetet dhe njohuritë e fituara në Prishtinë do të nxisin përpjekjet e vazhdueshme për të ndërtuar ekosisteme mediatike më elastike të aftë për t’i bërë ballë kërcënimeve gjithnjë në zhvillim të paraqitura nga FIMI.