Bernë, 5 dhejtor -Diteve te fumdit kemi hasur shkrime ne disa media sllave, sidomos ne ato serbe duke i prezentuar shqiptaret ne Zvcer here si krimenele e here te padiciplinuar ap te paintegruar se bjene aksidnete dhe debohen nga zvicra nga autoritertet helevtike. Po eshte e verte kjo, por nuk jane vetëm shqiptaret qe bejne aksidente dhe debohen nga Zvicra, shkrime keto qe duken me shume tendencioze për humbjen e imazhit ne Zvicer te cilat shkrime jane ne kundershtim me deklarata e presidenteve te Zvicres apo shefit te diplomacise helvetike se shqiptaret ne Zvicer jane shembull integrimi dhe suksesi. Këtë e deshmon edhe raporti ifundit nga policia federale në Zvicër, ku shqiptarët nuk përmenden askund më si problematikë apo pjesë e krimit te organizuar, shkruan gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
Nga mesi i vitit 2024, rreth 73% e tyre tashmë ishin larguar nga Zvicra, dy të tretat e tyre nën presion. Rreth 140 persona të tjerë që i nënshtroheshin dëbimit në vitin 2023 u larguan nga Zvicra në mënyrë të kontrolluar gjatë gjysmës së parë të 2024. Kurse Në vitin 2023, gjykatat zvicerane kanë urdhëruar dëbimin e 2250 shkelësve të huaj, njofton gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch duke ju referuar burimeve te konfederatës ne Bernë.
« Një serbi në Zvicër, Gjykata vendosi ta dëbojë për gjashtë vjet. (Un serb en Suisse, la Cour a décidé de l’expulser pendant six ans); « Gjykata Federale konfirmoi dënimin me burg dhe dëbimin e shoferit serb i cili mori pjesë në një ndjekje në vitin 2003 » (Le Tribunal fédéral a confirmé la peine de prison et l’expulsion du chauffard serbe qui avait participé en 2003 à une course-poursuite) jane keta vetem disa tituj te mediave zvicerane që ka shkëputur gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch te cilet gazeta flasin për denime, burgosje dhe debimin e serbëve nga Zvicra, qe mediat serbe fare nuk i permendin?!
Për herë të parë statistikat tregojnë se sa kriminelë të huaj janë dëbuar nga vendi. Behet fjalë per 2250 kriminelë të huaj u dëbuan nga Zvicra. Sipas gazetes zvicerane ne shqip Le Canton27.ch nuk jane vetem shqiparet qe debohen nga Zvicra per vepra penale, kriminale, vrasje, trafqie apl aksidnete. Nga Zvicra dxbohen edhe algjerianë, maroken, serbë, francezë, italiane, nigjeriane, porutgeze.. Pjesa dermues (rreth 90%) e të largimeve jane burra të moshes 18-45 vjecare. Sipas statistikave për masat administrative (ADMAS), në Zvicër per cdo vit tehiqen nga policia rreth 70 leje te vozitjes.
Një e treta e mirë e njerëzve që u larguan nga Zvicra ishin shtetas të një shteti anëtar të BE-së ose EFTA-s, kryesisht nga Rumania (9%), Franca (5%) dhe Italia (5%). Shtetasit e vendeve të treta vinin më shpesh nga Shqipëria (17%), Algjeria (10%) dhe Maroku (4%). Më shumë se 90% e largimeve kishin të bënin me burra, kryesisht të moshës 18 deri në 54 vjeç, sipas statistikave të SEM.
Sipas gazetes zvicerane ne shqip Le Canton27.ch në gjysmën e parë të vitit 2024, 116 persona humbën jetën në rrugët e Zvicrës në një aksident rrugor.
Gjykatat zvicerane mund të urdhërojnë dëbimin e të huajve delikuentë. Largimet e kontrolluara janë bërë mbi baza vullnetare për rreth një të tretën dhe nën kufizim për dy të tretat e tjera, shkroi Sekretariati Shtetëror për Migracionin (SEM) në një deklaratë për shtyp të botuar të martën.
Pas cilat vepra mund të urdhërohet dëbimi penal?
Në raste të caktuara, gjyqtari penal është i detyruar të urdhërojë dëbimin nga Zvicra të një personi që është shtetas i një shteti të huaj kur ai ose ajo dënohet për një vepër penale (neni 66 i Kodit Penal). Ky dëbim “i detyrueshëm” i “kriminelëve të huaj” është rezultat i një nisme të UDC-së, të miratuar nga populli dhe kantonet më 28 shkurt 2016.
Teksti ligjor flet për « të huaj », që nënkupton se çdo person që nuk ka nënshtetësi zvicerane ka të ngjarë që ky nen të zbatohet për ta në rast të kryerjes së një vepre penale. Personat me leje biznesi (leje C) janë gjithashtu në shënjestër.
Neni 66a paragrafi 1 i Kodit Penal të Zvicrës rendit veprat që përfshijnë dëbimin e detyrueshëm.
Ky katalog përmban një sërë shkeljesh që synojnë lloje të ndryshme të pronës juridike, duke përfshirë në veçanti këto:
-Vjedhja (neni 139) në lidhje me pushtimin e shtëpisë (neni 186); mashtrimi (neni 146, al. 1) Aksidentet: pengim i kualifikuar i trafikut publik; përfitimi i paligjshëm i sigurimeve shoqërore ose përfitimeve të ndihmës sociale (neni 148a, al. 1); mashtrimi tatimor, zjarr i qëllimshëm.
Gjyqtari mund të dëbojë një të huaj nga territori zviceran për një periudhë prej tre deri në pesëmbëdhjetë vjet nëse, për një krim ose një vepër që nuk mbulohet nga neni.