Gjithnjë e më shumë zviceranë po jetojnë jashtë vendit, veçanërisht në Evropë, perfshire ketu edhe Kosovën
Bernë / Prishtinë, 10 dhjetor -Fenomi i largimit nga vedi koheve te fundit ehste ber eme shuke se nevoje trende dhe besa edhe lujke spe rje jete me te mire. Fundja edhe njwreziit jane si shpezet shtegtare, shkojne ne ato vende ku ndhien me mirë dhe me te sigurt. Keshtu mbi 813,400 zviceranë jane larguan nga vedi i tyre, duke lënë vendin me të pasur dhe më me perspektivë në botë. Pra shikuar nga keto shifra, mund te themi se nuk ikin vetem kosovarët por edhe zviceranët. Vetëm vitin e kaluar (2023) rreth 75.000 qytetare u larguan nga Zvicra, prej te cileve 57,222 shtetas nga vendet e BE/EFTA dhe 18,069 shtetas të vendeve të treta (nga ballkani). Ne Kosove aktualisht mbi 500 qytetare zvicerane qe kane shkruar te punojne dhe jetojne ne Republiken e Kosovës, njofton gazeta zvicerane në shqip Le Canton27.ch.
Kosovaret ikin, kurse te huajt, shkojne të punojne dhe jetojnë në Kosovë.. 24 vitet e fundit (qe pas clirimit te Kosovës) shtetin me te ri ne Evrope e kane leshuar mbi 225.000 qytetare te Kosovës. (mbi 200.000 jane te ish-qeverive dhe 20 mije te qeverise Kurti)
Nese ikin qytaraet nga vendi me më i pasur dhe me rroga me te madhe në bote sikur Zvicra, atëherë cfare mund te thuhet per shtetin me te ri ne Evrope ne Kosovë?! Keshtu, sipas gazetes zvicerane ne shqip Le Canton27.ch keto 24 vitet e fundit (qe pas clirimit te Kosovës) shtetin me te ri ne Evrope e kane leshuar mbi 225.000 qytetare te Kosovës. Largmi nga Kosova ka shenuar renien kater vite fundit, duke lëshuar vendin mbi 20 mije kosovarë per te kerkuar pune dhe per nje jete me te mire dhe luksoze. Pjesa dermuese ajene isntluar ne Gjermani por edhe dida vende tjeara si ne France e Blegjike, por jo edhe ne Zvicer, sepse per Qeverine zvicerane Kosova konsiderohet si nje « vend i sigurt » dhe nuk ka vend për azilerkues
Mijera qytetare nga vendet evropiane dhe nga Zvicra vitet e fundit kane vershuar drrejt Kosoves per te punura dhe jetuar. Sipas gazetës zvicerane në shqip Le Canton27.ch sot ne Kosovë jetojne mbi 5 mije te huaj (franceze, amerikane, italiane, gjermanë, anglezë, turqi…madje edhe kinezë) vetem nga Zvicra jane mbi 500 zviceranë…
« Nëse dëshironi të vendoseni në Zvicër ose të kërkoni azil, zbatohen ligje dhe rregullore të tjera. Kosovarët, si të gjithë qytetarët në planet, kanë të njëjtat të drejta sipas ligjeve tona. Tash pas liberlaizimit te vizave, mire se vijne kosovaret si turistë për te muaj dhe kthehn ne vedin e tyre, sespe siq e dini nuk kane te drejte punë… » ka thene shefi i diplomacise zvicerane z.Ignazio Cassis për gazeten zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
Në të njëjtën kohë, emigracioni preku 35,184 banorë të përhershëm me kombësi të huaj (+732 persona krahasuar me 2023). Në total, 27,017 shtetas të BE/EFTA (+667 persona) dhe 8,167 shtetas të vendeve të treta (+65 persona) u larguan nga Zvicra.
Në fund të qershorit 2024, pjesa e imigracionit për aktivitet fitimprurës – afatshkurtër ose afatgjatë – nga BE/EFTA mbeti e qëndrueshme krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar (82% e imigrimit total në BE/EFTA).
Rritja më pak e shënuar ekonomike në pjesën e parë të vitit 2024 krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar është reflektuar kështu në tregun e punës. Perspektiva mbetet e favorshme në fund të këtij gjashtëmujori të parë 2024, me zhvillime që mund të ndryshojnë në varësi të sektorëve dhe degëve ekonomike.
Emigracioni në Zvicër është ulur
Në fund të vitit 2023, 813,400 shtetas zviceranë jetonin jashtë vendit. Numri i tyre është rritur që nga viti 2022 (+13,400 persona ose +1,7%). Gati dy të tretat e zviceranëve jashtë vendit janë të vendosur në Evropë dhe më shumë se një e katërta në Francë, por ka edhe shumë në kontinente të tjera.
Krahasuar me vitin 2022, fuqia punëtore u rrit në shumicën e kontinenteve: në Azi (+3.1%), në Evropë (+1.9%), në Oqeani (+1.2%), në Amerikën e Veriut (+1.0%) dhe në Amerikën Latine dhe Karaibe. (+0.4%). Në Afrikë, numri i tyre u ul (-0,2%). Këto zhvillime janë vetëm pjesërisht rezultat i lëvizjeve migratore nga zviceranët. Dallimi midis lindjeve dhe vdekjeve, si dhe marrja e shtetësisë gjithashtu kontribuon në këtë evolucion. Tre të katërtat e zviceranëve jashtë vendit kanë shumë kombësi.
Në gjysmën e parë të vitit 2024, emigracioni në Zvicër ra paksa ndërsa emigracioni u rrit në të njëjtën kohë. Imigrimi neto në popullsinë e huaj të përhershme ishte kështu në 40,963 persona, me një rënie prej 6,237 personash krahasuar me gjashtë muajt e parë të 2023. Shumica e njerëzve erdhën në Zvicër për të punuar. Në fund të qershorit 2024, 2,338,710 të huaj banonin në Zvicër në mënyrë të përhershme.