Bernë, 7 tetor -Ministrja e Punëve te Jashtëm znj.Dominique Hasler Liechtensteinit po qendron per nje vizite katerditeshe në Republikën e Kosovës (5 deri më 8 tetor) ku po vazhdon te takoj autoritetet lokale ne rajon. Udhëtimi i shefes se diplomacise se Liechtenstein-it eshte fokusuar me nje ser projektesh të ndryshme që autoritetet e Vaduz-it kane mbështetur rreth 20 vjet si pjesë e Bashkëpunimit dhe Zhvillimit Ndërkombëtar Humanitar (IHCD), njofton gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch duke ju referuar birimeve nga MPJ te Liechtensteinit.
Ministrja e Jashtme znj.Hasler shfrytëzoi rastin për të shkëmbyer pikëpamje personale me organizatat e përfshira, autoritetet dhe popullsinë vendase të përfshirë në projekte. Gjithashtu, u zhvilluan disa takime në nivel ministror. Delegacioni i Lihtenshtajnit shoqërohej nga Drejtori Menaxhues i Caritas-it të Zvicrës, Peter Lack. Caritas Zvicër është partneri kryesor i Lihtenshtajnit në zbatimin e projekteve në Kosovë.
Lihtenshtajni dhe Republika e Kosovës kanë mbajtur marrëdhënie të ngushta për shumë vite. Gjatë konfliktit të Kosovës në fund të viteve 1990, rreth 1000 njerëz nga Kosova gjetën strehim në Lihtenshtajn. Në fund të konfliktit, shumica e refugjatëve u kthyen në shtëpitë e tyre. Për këta të kthyer, megjithatë, ishin të nevojshme perspektivat në mënyrë që ata të mund të bënin një jetë të denjë në vendin e shkatërruar nga lufta në afat të gjatë.
Që atëherë, Lihtenshtajni ka treguar solidaritetin e tij të madh me Republikën e Kosovës dhe mbështet një sërë projektesh vendore për të krijuar perspektiva afatgjata, për të mbajtur punëtorë të kualifikuar në vend dhe për të promovuar stabilitetin në rajon. Në 20 vitet e fundit, Lihtenshtajni ka ofruar mbështetje prej rreth 11 milionë CHF për projekte të tilla në Kosovë. Prandaj është e rëndësishme që Ministri i Jashtëm Hasler të jetë në gjendje të vlerësojë efektin e fondeve të përdorura në terren së bashku me partnerët e projektit.
Edukimi në fëmijërinë e hershme përmirëson perspektivat e zhvillimit
Gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch ka mesuar se gjatë vizitës, ministrja e Jashtme Dominique Hasler inspektoi tre projekte të realizuara nga Caritas Zvicër. Këto përfshijnë një spital për fëmijë dhe një kopsht fëmijësh në Prishtinë, të cilat janë pjesë e një projekti për forcimin e një sistemi arsimor cilësor të fëmijërisë së hershme. Nga njëra anë, ky fuqizim arrihet duke përmirësuar infrastrukturën e kopshteve dhe shkollave fillore. Nga ana tjetër, metodat pedagogjike janë duke u përmirësuar vazhdimisht dhe përfshihen fakultetet arsimore lokale. Për më tepër, projekti synon në veçanti përfshirjen e grupeve sociale si romët, fëmijët me aftësi të kufizuara dhe fëmijët në spitale.
Profesionalizimi i bujqësisë krijon të ardhura dhe vende pune
Më tej, Ministrja e Jashtme Hasler vizitoi një projekt në jug të vendit në fushën e ndihmës për refugjatët dhe migracionin, me synim gjenerimin e të ardhurave në prodhimin bujqësor. Kjo fokusohet veçanërisht në përmirësimin e cilësisë dhe efikasitetit të prodhimit të manave, mjaltit, bimëve medicinale dhe aromatike dhe në profesionalizimin e zinxhirëve të vlerës. Fokusi këtu është gjithashtu në shndërrimin në rritje në bujqësi organike. Në total, më shumë se 2000 njerëz mbështeten nga projekti dhe përfitojnë të ardhura të sigurta.
Investime nga diaspora për më shumë rritje ekonomike
Ministrja e Jashtme Hasler po ashtu pati mundësinë të shpallë një projekt të ri inovativ për promovimin e investimeve të kosovarëve që jetojnë jashtë vendit së bashku me ministrin e Kosovës për Zhvillim Rajonal, z. Filkrim Damka. Është shpallur një thirrje për projekte investive që mund të krijojnë vende të reja pune në Kosovë. Kosovarët që jetojnë jashtë vendit mund të aplikojnë për kontribute financiare. Projektet e përzgjedhura më pas plotësohen me kontributet e Caritas-it të Zvicrës dhe qeverisë kosovare. Qëllimi është të shfrytëzohet potenciali i diasporës për të kontribuar në rritjen e qëndrueshme në Kosovë.
Ministri i Jashtëm Hasler ishte i bindur për efektin afatgjatë të projekteve të bashkëfinancuara nga Lihtenshtajni: « Ne ishim në gjendje të fitonim përshtypje personale për ndikimin e projekteve përmes kontakteve të shumta me fëmijët, të rinjtë, studentët, mësuesit, njerëzit e biznesit. dhe menaxherët e projekteve. Projektet tona kanë perspektiva për fëmijët dhe të ardhurat janë të siguruara për shumë njerëz. Megjithatë, unë jam gjithashtu i bindur se ka akoma më shumë potencial. Kontributi i Lihtenshtajnit është shumë i vlerësuar dhe angazhimi lokal do të vazhdojë të jetë i rëndësishëm për sigurimin e ardhmja dhe stabiliteti”.
Kontaktet dypalëshe përforcojnë marrëdhëniet e ngushta
Në takimin me Ministren e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla-Schwarz, në fokus të marrëdhënieve bilaterale, avancimit të përbashkët të projekteve, thellimit të mëtejshëm të marrëdhënieve ekonomike dhe aplikimit të Republikës së Kosovës për anëtarësim në Këshillin e Evropës. Në takimin me ministren e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, Arbërie Nagavci, është bërë një shkëmbim për bashkëpunimin në fushën e edukimit në fëmijërinë e hershme, në të cilin Caritas Zvicër ka shumë vite që punon dhe mbështetet nga Lihtenshtajni. Një shkëmbim ka pasur edhe me Ministren e Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari, pasi Lihtenshtajni aktualisht mban Presidencën e EFTA-s. Ministrja e Jashtme Hasler ishte e prirur të fliste me të për statusin e negociatave për përfundimin e një marrëveshjeje të tregtisë së lirë. Gjithashtu, u shpreh dëshira e Lihtenshtajnit për të nisur negociatat për përfundimin e një marrëveshjeje për taksimin e dyfishtë.
Ministri i Jashtëm Dominique Hasler ka diskutuar për bashkëpunimin e ngushtë ndërmjet Lihtenshtajnit dhe Zvicrës në kuadër të strategjisë së migracionit në Ballkanin Perëndimor me ambasadorin e Zvicrës në Republikën e Kosovës, Thomas Kolly. Në kuadër të kësaj strategjie, Lihtenshtajni, Zvicra dhe Kosova punojnë ngushtë së bashku në çështjet e luftimit të migrimit të parregullt dhe kontrabandës me qenie njerëzore dhe trafikimit të qenieve njerëzore. Në të njëjtën kohë, mbështeten projektet për promovimin e bashkëpunimit teknik dhe ngritjen e kapaciteteve të autoriteteve të migracionit në Kosovë. Që nga viti 2012 ka një partneritet migrimi mes Lihtenshtajnit dhe Kosovës, i cili thellon bashkëpunimin në këtë fushë.